مجله علوم پزشکی رازی

    زمینه و هدف: کلونیدین یک آلفا ۲ اگونیست نسبی انتخابی است که فعالیت سیستم سمپاتیک را کاهش می‌دهد و ثبات قلبی عروقی را حین عمل حفظ می‌کند. خواص فوق سبب شده است که کلونیدین به عنوان پیش‌دارو در بیهوشی مورد استفاده قرار گیرد. در این مطالعه کارآزمایی بالینی شاهددار تصادفی شده دو سوکور، اثر کلونیدین روی تغییرات همودینامیک حین لاپاروسکوپی نواحی تحتانی شکم، تحت بیهوشی عمومی گزارش می‌شود. مطالعات قبلی اثر کلونیدین را در سرکوب پاسخ‌های سمپاتیک در حین اعمال جراحی باز نشان داده‌اند. روش بررسی: تعداد ۴۴ بیمار زن با شرایط طبی مطلوب مورد مطالعه قرار گرفتند. حفظ بیهوشی عمومی با ایزوفلوران MAC ۵/۰ و اکسیژن، رمی‌فنتانیل µg/kg/min۲۵/۰ انجام شد. جهت شلی عضلانی از سیس‌آتراکوریوم استفاده شد. بیماران به دو گروه کلونیدین مورد(۲۲ نفر، ۳۰۰ میکروگرم کلونیدین خوراکی ۹۰ دقیقه قبل عمل) و کنترل(۲۲ نفر) تقسیم شدند. تغییرات فشار خون سیستولیک(SBP) و دیاستولیک(DBP) و ضربان قلب(HR)، در ۵ مرحله: پایه، بعد از القاء، بعد از دمیدن ۲Co، وضعیت ترندلنبرگ و بعد از خروج لوله تراشه ثبت شد. یافته‌ها: طی لاپاروسکوپی در بیماران گروه کنترل، افزایش قابل توجه فشار خون سیستولیک بعد از دمیدن ۲Co(mmHg ۲۳±۱۲۹) نسبت به بیماران گروه کلونیدین(mmHg ۲۹±۱۱۵)(۰۵/۰P<) و همچنین افزایش قابل توجه فشار خون دیاستولیک در وضعیت ترندلنبرگ(کنترل mmHg۳۴±۱۲۶) در مقابل کلونیدین(mmHg ۲۵±۱۱۶)(۰۵/۰P<) مشاهده شد. گر چه افزایش بارز فشار خون سیستولیک بعد از دمیدن ۲Co و وضعیت ترندلنبرگ، در هر دو گروه در مقایسه با وضعیت پایه مشاهده شد. کنترل از mmHg ۱۵±۱۲۷ به mmHg ۲۳±۱۲۹ و mmHg ۳۴±۱۲۶؛ (۰۵/۰P<) و کلونیدین از mmHg ۱۹±۱۰۹ به mmHg ۲۹±۱۱۵ و mmHg ۲۵±۱۱۶؛ (۰۵/۰P<). حین لاپاروسکوپی افزایش بارز فشار خون دیاستولیک در گروه کنترل(mmHg ۱۹±۸۶) نسبت به گروه کلونیدین(mmHg ۱۸±۷۵). ۰۵/۰P< مشاهده شد. اما این افزایش DBP در خاتمه در گروه کلونیدین نسبت به گروه کنترل بارزتر بود(کلونیدین mmHg ۳۲±۹۸ و کنترل mmHg ۸±۸۶)(۰۵/۰P<). تغییرات ضربان قلب به صورت کاهش بارز آن نسبت به پایه در هر دو گروه بود(کنترل از bpm۲۲±۸۵ به bpm۲۹±۷۱ و در گروه کلونیدین از bpm۳۹±۸۵ به ۲۲±۶۳ با ۰۵/۰P<). نتیجه‌گیری: گر چه کلونیدین به طور بارزی در کاهش فشار خون دیاستولیک در حین و خاتمه لاپاروسکوپی و کاهش فشار سیستولیک در حین لاپاروسکوپی موثر است، به نظر می‌رسد که روی سرکوب پاسخ‌های همودینامیک در مرحله هیپردینامیک در خاتمه لاپاروسکوپی اثری نداشته باشد.