مجله علوم پزشکی رازی

---

    عوامل متعددی در رابطه با نیاز به اینوتروپ در بیماران تحت عمل جراحی قلب باز و عمل پیوند عروق کرونر هنگام جداسازی آن‌ها از سیستم گردش خون برون پیکری موثر هستند که عبارتند از: بیماری زمینه‌ای قلبی و شدت آن، وجود بیماری‌های همراه، میزان موفقیت عمل جراحی از نظر تکنیکی و نوع داروی بیهوشی. در این مطالعه با حذف عوامل دیگر، تنها تأثیر داروهای بیهوشی بر نیاز به اینوتروپ جهت جداشدن از گردش خون برون پیکری بررسی شده است. این مطالعه به صورت کارآزمایی بالینی تصادفی آینده‌نگر روی ۶۰ بیماری که تحت عمل جراحی پیوند عروق کرونر در مرکز قلب شهید رجایی قرار گرفته بودند انجام شد. معیارهای انتخاب بیماران شامل سن ۶۰-۴۰ سال، کسر جهشی بالای ۴۰%، نداشتن بیماری زمینه‌ای(به جز بیماری عروق کرونر) و بیماری همراه بوده است. تمام بیماران از نظر ASA در کلاس ۱ و ۲ بودند. نوع و مقدار پیش‌دارو، داروی مخدر و شل کننده مورد استفاده در ۲ گروه یکسان و تنها، هوشبر وریدی متفاوت بود که در یک گروه(۳۰ نفر) از پروپوفل و در گروه دوم(۳۰ نفر) از میدازولام استفاده شد. حفظ بیهوشی در هر دو گروه توسط انفوزیون داروها با مقدار مشخص و براساس استاندارد کتاب مرجع بیهوشی صورت گرفت. مانیتورینگ وضعیت همودینامیک بیماران در تمام طول عمل جراحی انجام می‌شد و شاخص‌های تعداد ضربان قلب و فشار خون ثبت می‌گردید. عوامل مداخله‌گر در پایداری همودینامیک و در نتیجه نیاز به اینوتروپ در بیماران هنگام جدا شدن از گردش خون برون پیکری در ۲ گروه حذف شد و مدت زمان بیهوشی و عمل جراحی، گردش خون برون پیکری، شدت هیپوترمی، مدت زمان کلامپ آئورت و فشار متوسط شریانی حین پمپ در تمام بیماران مشابه بود. پس از جمع‌آوری داده‌ها و طبقه‌بندی و تجزیه و تحلیل آماری آن‌ها مشاهده شد که نیاز به اینوتروپ برای جداکردن بیماران از گردش خون برون پیکری برخلاف انتظار، در گروه پروپوفل(۷/۱۶%) کم‌تر از گروه میدازولام(۳۰%) بوده است اما اختلاف معنی‌داری از نظر آماری بین ۲ گروه وجود نداشت(۰۵/۰P>). 

---

    زمینه و هدف: بالون پمپ داخل آئورت(Intra Aortic Ballon Pump=IABP) یک دستگاه مکانیکی است که جهت کمک به حفظ جریان خون سیستمیک مورد استفاده قرار می‌گیرد و یک درمان پذیرفته شده در بیمارانی که علایم همودینامیک آن‌ها چه قبل و چه بعد از عمل جراحی شدیداً تحت مخاطره قرار گرفته، محسوب می‌شود. این مطالعه جهت بررسی عوامل تعیین کننده زنده ماندن یا زنده نماندن بیمارانی که بعد از جراحی قلب به بالون پمپ نیاز دارد انجام شده است. روش بررسی: این مطالعه به صورت گذشته‌نگر بر روی ۴۶ بیمار از ۲۲۰۰ بیماری که طی یک سال تحت عمل جراحی بای پس عروق کرونر(Coronary Artery Bypass Grafting=CABG) در بیمارستان شهید رجایی تهران قرار گرفته‌اند و نیاز به بالون پمپ پیدا کرده‌اند انجام گرفته است. این بیماران به دو گروه: شامل گروهی که زنده ماندند(۳۳ نفر) ۲- گروهی که فوت کردند(۱۳ نفر) تقسیم شدند، و گروه دوم به دو زیر گروه بیمارانی که از بالون پمپ جدا شدند و بیمارانی که از بالون پمپ جدا نشدند، تقسیم گردیدند. متغیرهای بررسی شده برای هر بیمار عبارتند از: سن، جنس، سطح بدن، سیگاری بودن، سابقه انفارکتوس میوکارد(Myocardial Infarction=MI) دیابت قندی، هیپرتانسیون، میزان کسر خروجی خون از بطن چپ (Ejection Fraction=EF) میزان فعالیت افراد بر حسب معیارهای انجمن قلب و عروق کانادا(Canadian Cardiovascular Society=CCS) سابقه عمل جراحی قلب، مدت زمان گردش خون برون پیکری(Cardio Pulmonary Bypass=CPB)، کلامپ آئورت(Aortic Cross Clamping=ACC)، وابستگی به بالون پمپ، تهویه مکانیکی و طول مدت بستری در بخش مراقبت‌های ویژه(Intensive Care Unit=ICU). اختلاف بین دو گروه به وسیله chi-Square و Student test آنالیز شده ۰۵/۰p< با اهمیت تلقی گردید. یافته‌ها: کلیه افرادی که زنده ماندند ۱۷/۷۱درصد و در مورد افرادی که زنده نماندند ۳/۲۸درصد بود. افرادی که زنده نماندند از نظر میزان فعالیت طبق معیارهای انجمن قلب و عروق کانادا(CCS) بیشتر در کلاس III و IV بودند ۰۳/۰=p. همچنین میزان کسر خروجی خون از بطن چپ(EF) کم‌تری داشتند ۰۱۳/۰=p. مدت زمان پمپ و کلامپ آئورت طولانی‌تری داشتند ۰۱/۰=p و ۰۲/۰=p و در سایر موارد اختلاف معنی‌داری مشاهده نشد(۰۵/۰p>). از بیمارانی که زنده نماندند، ۶ بیمار از بالون پمپ جدا شده و ۷ بیمار از آن جدا نشدند ولی در نهایت همه آن‌ها به دلیل نارسایی قلبی، ۰۰۹/۰=p نارسایی کلیوی ۰۵۹/۰=p و نارسایی تنفسی ۳/۰=p فوت نمودند. نتیجه‌گیری: از این مطالعه می‌توان نتیجه گرفت که مهم‌ترین عامل مرگ در بیمارانی که از بالون پمپ جدا نشدند نارسایی قلبی بوده و بیمارانی که میزان کسر خروجی خون از بطن چپ کمتر از ۳۰ درصد(۳۰%EF<) داشته‌اند پیش‌آگهی بدتری را دارا بودند. در بیمارانی که از بالون پمپ جدا شدند به ترتیب نارسایی کلیه، نارسایی قلبی و تنفسی عامل تعیین کننده مرگ‌ومیر آن‌ها بوده است.