مجله علوم پزشکی رازی

    زمینه و هدف: عفونت حاصل ازهپاتیت Bیک مشکل جدی بهداشت جهانی است. طبق ارزیابی هایی که تاکنون انجام شده، هر ساله حدود ۵۰۰۰۰۰ تا ۲/۱ میلیون مرگ ناشی از هپاتیت مزمن، سیروز و هپاتوسلولار در سراسر جهان گزارش می‌شود. از انجائی که داده‌های اپیدمیولوژیکی حاصل از تعیین ژنوتیپ‌ها و ساب ژنوتیپ‌های ویروس هپاتیت B، کمک شایانی در برنامه‌های واکسیناسیون، درمانهای ضد ویروسی، تشخیص و پیشگیری از بیماری را فراهم می‌سازد، لذا بر آن شدیم تا ژنوتیپ‌های این ویروس را در زندانیان معتاد به مواد مخدر تزریقی مورد بررسی قرار دهیم.

روش کار: در تحقیقی که به صورت مقطعی در سال ۲۰۰۸، برروی ۱۲۲ نمونه سرمی ازافراد معتاد به مواد مخدر تزریقی حامل HBsAg جهت تعیین نوع ژنوتیپ ویروس HBV درسطح استان تهران انجام گردید، با استفاده از روش‌های مولکولی مقرون به صرفه PCR و RFLP، ژنوتیپ آنها تعیین شد. سپس آزمایشات تأییدی توالی یابی مستقیم انجام و درخت فیلوژنتیکی بااستفاده از نرم افزارهای بیوانفورماتیک (Bioedit,Mega,ClustalW) ترسیم گردید و به وسیله آزمون آماری SPSS۱۶، P<۰,۰۵ مورد بررسی قرار گرفت.

یافته‌ها : ۱۱۵نمونه سرمی پس از انجامNested PCR مثبت گزارش شدند. ژنوتیپ کلیه نمونه‌ها پس از RFLP با استفاده از آنزیم‌های برشی (BsrI , StyI, EaeI ,DpnI , HpaI)Iو همچنین توالی یابی مستقیم به همراه رسم درخت فیلوژنتیکی با روش Neighbor-Joining، در ۱۰۰% نمونه‌ها، ژنوتیپ D (ساب ژنوتیپ D۱ وساب تایپayw۲ (را نشان دادند.

نتیجه گیری: در این پژوهش از ۱۱۵ نمونه سرمی مورد مطالعه، مشخص گردید که ژنوتیپ غالب در زندانیان مبتلا، ژنوتیپ D می‌باشد. به عبارتی گونه‌های ژنوتیپی HBV ایرانیان در ارتباط نزدیک با یکدیگر و همگون می‌باشند. حضور این ژنوتیپ با پایین بودن میزان بیماری‌های شدید کبدی ناشی ازعفونت مزمن هپاتیت B (سیروز، هپاتوسلولار کارسینوما) در ایران مطابقت دارد.

زمینه و هدف: کمبود ویتامین D سرم ممکن است در بروز سندرم متابولیک نقش داشته باشد. هدف از این مطالعه تعیین ویتامین D سرم و ارتباط آن با برخی از فاکتورهای سندرم متابولیک شامل اختلال در قند ناشتا، چاقی مرکزی و پرفشاری خون در زنان شاغل در دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان در سال ۱۳۹۱ بود.

روش کار: این مطالعه مقطعی در سال ۱۳۹۱ انجام گردید و کلیه زنان شاغل در بخش اداری دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان و واحدهای مربوطه با روش سرشماری به تعداد ۱۶۱ نفر وارد مطالعه شدند. پس از اخذ مجوز از کمیته اخلاق دانشگاه و رضایت­نامه کتبی پرسش­نامه فردی برای هر نفر تکمیل و سپس فشارخون و نماگر تن­سنجی شامل دورکمر با وسایل استاندارد اندازه­گیری شد. روز بعد با شرایط ناشتا و همراه داشتن معرفی­نامه، به آزمایشگاه خصوصی پاتوبیولوژی مراجعه تا نمونه خون آن­ها برای اندازه­گیری قند و ویتامین D سرم دریافت شود. برای تعیین پرفشاری خون، چاقی شکمی و اختلال در قند ناشتا و دیابت از معیارهای (International Diabetes Federation) IDF استفاده گردید؛ مقدار ویتامین D بیشتر یا مساوی با ۳۱ نانوگرم بر دسی­لیتر به عنوان مقدار کافی و کمتر از این مقدار به عنوان مقدار ناکافی یا کمبود تعیین گردید. داده­ها با استفاده از رگرسیون لجستیک و آزمون t مستقل تجزیه و تحلیل شدند.

یافته ­ها: در این بررسی، ۶% از شرکت­کنندگان ویتامین D سرم آن­ها در حد کافی و ۹۴% آن­ها دارای کمبود یا مقدار ناکافی  این ویتامین بودند. میانگین این ویتامین در افراد در معرض خطر (دارای چاقی مرکزی، اختلال در قند ناشتا و پرفشاری خون) نسبت به افراد سالم کمتر بود و همراهی این ویتامین با قند ناشتا مشاهده گردید. شیوع پرفشاری خون، چاقی مرکزی و اختلال در قند ناشتای شرکت­کنندگان به ترتیب ۶/۱۶%، ۵/۸۴% و ۶/۲۶% بود.

نتیجه ­گیری: این بررسی نشان داد کمبود ویتامین D در نمونه­ها شایع و همراهی ویتامین D با قند ناشتا می­تواند احتمال خطر بروز دیابت را افزایش دهد. بالا بودن سه متغیر چاقی مرکزی، پرفشاری خون و اختلال در قند ناشتا به عنوان زنگ خطری برای وقوع بیشتر بیماری­های قلبی عروقی و دیابت نوع ۲ در آینده خواهد بود.