شیما کیوان، نوشیروان خضری مقدم، اسدالله رجب،
جلد ۲۶، شماره ۸ - ( ۸-۱۳۹۸ )
چکیده
زمینه و هدف: دیابت یکی از شایع‌ترین بیماری‌های مزمن است که با مشکلات روان‌شناختی به ویژه استرس رابطهی زیادی دارد. در این زمینه مداخلات روان‌شناختی می‌تواند مفید واقع شود. هدف پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی کاهش استرس مبتنی بر ذهن‌آگاهی (MBSR) بر فعالیت‌های خودمراقبتی و امید به زندگی در بیماران مبتلا به دیابت نوع دو، با پیگیری یک ساله بود.
روش کار: در این پژوهش از طرح نیمه‌تجربی پیش‌آزمون-پس‌آزمون و یک دوره‌ی پیگیری یک ساله با گروه کنترل استفاده شد. جامعه‌ی آماری این پژوهش را بیماران مبتلا به دیابت نوع دو -عضو انجمن دیابت ایران شهر تهران- تشکیل دادند. برای نمونهی پژوهش، تعداد ۶۰ نفر به روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب و در نهایت برای هر گروه ۱۵ نفر درنظر گرفته شد که به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند. ابزار مورداستفاده، پرسش نامههای خلاصهای از فعالیت‌های خودمراقبتی برای افراد دیابتی (SDSCA) و امید به زندگی اشنایدر بود. داده‌های حاصل به روش تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
یافته‌ها: نتایج نشان داد، درمان فوق تأثیر معناداری بر فعالیت‌های خودمراقبتی داشت و این تأثیر پس از دوره‌ی پیگیری یک ساله پایدار بود (۰۳۷/۰=p). همچنین، این درمان فقط باتوجه به زمان‌های پیش‌آزمون، پس‌آزمون و دوره‌ی پیگیری و تعامل آن با گروه توانست تأثیر معناداری را بر امید به زندگی بگذارد و این تأثیر پس از دوره‌ی پیگیری یک ساله پایدار بود (۰۰۴/۰=p).
نتیجه‌گیری: یافته‌ها نشان داد، درمان فوق می‌تواند بر افزایش فعالیت‌های خودمراقبتی و امید به زندگی در بیماران مبتلا به دیابت نوع دو مؤثر باشد. لذا، ارائهی این نوع مداخلات به عنوان بخشی از درمان و مراقبت جامع دیابت توصیه میگردد.
