دانشیار و متخصص فارماسیوتیکس و نانوتکنولوژی دارویـی، دانشـکده داروسـازی، دانشـگاه علـوم پزشـکی شـهید بهشـتی، تهـران، ایـران ، a_haeri@sbmu.ac.ir
چکیده: (1015 مشاهده)
در سیستمهای دارورسانی رایج، محققان با چالشهای متعددی از جمله رهش سریع دارو از حامل، تجویز مکرر دارو، نوسانات غلظت پلاسمایی دارو و کاهش پذیرش بیماران روبرو هستند. لیپوزومها به عنوان سامانههای دارورسانی بهینه، پاسخگوی بسیاری از این چالشها میباشند. لیپوزومها براساس ویژگیهای ساختاری و اندازه ذرهای، به گروههای مختلفی تقسیم میگردند. یکی از این حاملها که از اندازه ذرهای بزرگی برخوردار است، لیپوزوم چندوزیکولی (MVL) میباشد. در سامانه MVL میتوان ذرات کوچکی مانند گلوکز تا ذرات بزرگی مانند پروتئین را به مقدار زیاد بارگیری نمود. مطالعات درونتن و برونتن نشان میدهد که MVL به خوبی آزادسازی دارو را کنترل میکند. در نتیجه نوسانات غلظت پلاسمایی دارو به دنبال تجویز مکرر آن کاهش و پذیرش بیماران برای مصرف دارو افزایش مییابد. در MVL، فضای مایی زیادی جهت بارگیری داروهای هیدروفیل وجود دارد. این حاملها از فسفولیپید، کلسترول، تریگلیسیرید خنثی و لیپید با بار منفی به روش امولسیفیکاسیون دوگانه تهیه میشوند و در رسانش انواع مولکولها در بدن کاربرد دارند. لیپوزومهای چندوزیکولی ذخیرهشونده در بدن (دپوفومها) در دارورسانی به بافتهای توموری و مناطق حساس بدن مانند چشم، نخاع و اپیدورال انتخاب مناسبی هستند و با کاهش مواجههی دارو با بخشهای سالم بدن، سمیت و عوارض جانبی را کاهش میدهند. تاکنون چندین دپوفوم موفق به دریافت تائیدیهی سازمان غذا داروی آمریکا (FDA) و ورود به بازار دارویی شدهاند. در این مقاله به مرور اجمالی مطالعات اخیر بر سامانه MVL و میزان تاثیر آن در آهستهکردن آزادسازی داروها پرداخته میشود. بارگیری موفق درشتمولکولهایی مانند پروتئینها و امکان بارگیری همزمان چند ترکیب دارویی در یک سامانه، چشم انداز روشنی از آیندهی MVL در صنعت داروسازی نشان میدهد.
نوع مطالعه:
مروري |
موضوع مقاله:
داروسازی