مجله علوم پزشکی رازی

    زمینه و هدف: لیستریا مونوسیتوژنز، توانایی ایجاد بیماری‌های شدید و مهاجم در انسان و در بیش از 40 گونه از حیوانات را دارد. لیستریا مونوسیتوژنز از طریق پنیر نرم، شیر، گوشت خام، سوسیس و غیره به انسان انتقال می‌یابد. هدف از این مطالعه، یافتن میزان فراوانی لیستریا مونوسیتوژنز در طیور، دام، سوسیس، لبنیات و مشاهده ژن CtpA(ژن انتقال دهنده مس) آن‌ها در الکتروفورز بعد از انجام PCR بوده است. روش بررسی: 180 نمونه از مغز، کبد و مدفوع طیور(مرغ‌های صنعتی) از 36 مرغ‌داری مختلف، 166 نمونه از کبد، مغز، مایع آمنیوتیک و مدفوع گاو، گوسفند، اسب و بز، 80 نمونه از سوسیس، 300 نمونه از لبنیات جمع‌آوری شده از مغازه‌های شهر کرج مورد بررسی قرار گرفت. لیستریا مونوسیتوژنز به روش غنی‌سازی در سرما و با روش استاندارد استرالیا ـ نیوزیلند جداسازی شد. DNA کروموزومی پس از استخراج، به منظور تکثیر ژن CtpA به وسیله PCR و برای مشاهده وجود باند CtpA الکتروفورز گردید. یافته‌ها: لیستریا مونوسیتوژنز از نمونه‌های طیور جدا نشد. این باکتری‌ از مغز و کبد بز و گوسفند(93/12درصد)، سوسیس(5/2%)، پنیر محلی(9/2%) و شیر(5/2%) به دست آمد. با استفاده از PCR و جداسازی DNA از 25 لیستریا مونوسیتوژنز ایزوله شده، ژن CtpA در 20 درصد از موارد مشاهده گردید. DNA مشابه CtpA در تمام باکتری‌های جدا شده وجود نداشت. نتایج نشان داد که 75/28 درصد از لیستریا مونوسیتوژنزهای جدا شده از پنیر و 20 درصد از باکتری‌های به دست آمده از حیوانات اهلی دارای ژن CtpA بودند. نتیجه‌گیری: وجود ژن CtpA در 20 درصد از باکتری‌های مورد بررسی نشان دهنده آن است که تمام این باکتری‌ها خاصیت بیماری‌زایی یکسانی ندارند. از طرفی، توالی ژن CtpA تشابه زیادی به پروتئین دو بیماری نقص در متابولیسم مس به نام بیماری منکز(Menkes) و بیماری ویلسون(Wilson) در انسان دارد، احتمال دارد که ارتباطی بین این دو بیماری و ژن CtpA در لیستریا مونوسیتوژنز وجود داشته باشد و شاید در آینده بتوان با تولید پروتئین ‍tpA‍C موجود در لیستریا(ساخت واکسن) گامی در درمان این دو بیماری برداشت.