مجله علوم پزشکی رازی

زمینه و هدف: هدف از انجام این تحقیق، شناسایی و ارزیابی ریسک محیط زیستی سد پاوه رود زنجان در مرحله‌ی ساختمانی است.

روش کار: پس از جمع‌آوری و بررسی اطلاعات مربوط به شرایط محیط‌زیست منطقه مورد مطالعه و شرایط فنی ساخت سد، فهرستی از عوامل احتمالی مولد ریسک‌های محیط زیستی به‌صورت پرسشنامه تهیه و برای بررسی صحت آن‌ها، در اختیار یک گروه متخصص شامل نخبگان و اساتید در رشته‌های مرتبط با محیط‌زیست و عمران سد قرار گرفت. تعداد پرسشنامه‌ها بر اساس فرمول کوکران تعیین شد. بدین‌صورت که ابتدا، به‌منظور تحلیل پرسشنامه‌های به دست آمده و ریسک‌های موجود در منطقه در قالب طیف لیکرت، از گروه کارشناسی در تحقیق خواسته شد تا امتیازدهی کنند. پس از تجزیه و تحلیل امتیازات داده شده با استفاده از یافته‌های حاصل از روش PHA (Preliminary Hazard Analysis)، از روش TOPSIS (Technique for Order Preference by Similarity to Ideal Solution) به‌منظور اولویت‌بندی ریسک‌های شناسایی‌شده‌ی سد پاوه رود استفاده شد.

یافته‌ها: پس از بررسی 36 عامل مولد ریسک، عامل فرسایش در اولویت اول ریسک‌های محیط زیستی قرار گرفت.

نتیجه‌گیری: با نتایج حاصل از اولویت‌بندی عوامل ریسک، با استفاده از روش RAM-D (Risk Assessment Methodology - Dams)، ارزیابی ریسک صورت گرفته که تأثیر بر منطقه حفاظت شده سرخ آباد با امتیاز 9، فرسایش با امتیاز 6 و کار در ارتفاع با امتیاز 3، مهم‌ترین ریسک‌های سد پاوه رود شناخته شدند. به‌منظور تقلیل اثرات ریسک، ارائه برنامه مدیریت محیط زیستی ضروری بوده و بدین منظور گزینه‌های کاهش ریسک پیشنهاد گردید.