مجله علوم پزشکی رازی

زمینه و هدف: نظر به اینکه پزشکان می‌بایست به هنگام مراجعه بیماران در صورت لزوم اخبار ناخوشایند را بدون تاثیر زیانبار بر روحیه بیمار و همراهان او به آنها ابلاغ کند از لحاظ حرفه ای بسیار اهمیت دارد. از سوی دیگر ارتباط پزشک با بیمار نیاز به کسب مهارتی دارد که می‌بایست پزشکان در طول تحصیل خود آن را بدست آورند. هدف تعیین پایایی و روایی پرسشنامه دستورالعمل (Spikes) ارائه خبر ناخوشایند به بیمار در دستیاران پزشکی است.

 روش کار: این مطالعه از نوع توصیفی تحلیلی می باشد. پرسشنامه ترجمه وسپس با مطالعه دلفی نسخه ترجمه شده برای تعدادی از متخصصین آموزش پزشکی که در زمینه مهارت‌های ارتباطی تبحر دارند ارسال و در طی دو مرحله نظرات آنها اخذ واصلاحات لازم اعمال شد و به متخصص آن در خارج از کشور جهت برگردان به زبان انکلیسی ارسال شد (تائید این ترجمه توسط نامبرده خوددر واقع اکسترنال ولیدیتی ابزار محسوب می‌گردد) و بدین ترتیب روایی صوری و محتوایی دستورالعمل تایید شد. جهت بررسی روایی ساختاری پرسشنامه بین 100 دستیار توزیع وسپس داده ها تجزیه و تحلیل و با تشکیل پانلهای تخصصی روایی آن تأیید شد. پایایی پرسشنامه هم با سنجش آلفای کرونباخ وآزمون باز آزمایی مجددارزیابی شدو درنهایت نسخه نهایی پرسشنامه تدوین گردید. یافته‌ها: طی بررسی های انجام شده روایی محتوایی و صوری وساختاری ابزار تایید شد. آلفای کرونباخ کل ابزار که نشانگر انسجام درونی آن است در حیطه‌های اندازه گیری شده بیشتر از 7/0 بود و میزان903/0 ICC= که نشانگر انسجام بین گروهها در دو زمان آزمون می باشد همگی دلالت بر پایایی پرسشنامه داشت.

 نتیجه گیری: با توجه به نتایج مطالعه تطبیقی پرسشنامه دستور العمل اسپایکز در ایران می تواند ابزاری پایا و روا جهت سنجش میزان آگاهی مهارت ابلاغ خبر ناخوشایند به بیمار توسط دستیاران پزشکی می باشد و از آنجا که راجع به مقوله نحوه ارائه خبر بد توسط صاحبان مشاغل پزشکی در ایران مطالعات زیادی انجام نشده نوع آوری این مطالعه پایا ورواکردن این ابزار بود.