مجله علوم پزشکی رازی

زمینه و هدف: بیماری استئوآرتریت یکی از ده بیماری ناتوان‌کننده در کشورهای در حال توسعه می‌باشد. هدف مطالعه حاضر بررسی اثر مصرف چای ریشه‌ی گیاه باباآدم بر پروفایل لیپیدی و فشارخون در بیماران مبتلا به استئوآرتریت زانو می‌باشد.

روش کار: پژوهش حاضر مطالعه‌ی کارآزمایی بالینی شاهد دار یکسو کور می‌باشد که در بیماران مبتلا به استئوآرتریت زانو به مدت 6 هفته انجام گرفت. سی و شش بیمار (10 مرد و 26 زن) در محدوده سنی 50 تا 70 ساله، مبتلا استئوآرتریت دوطرفه زانو که به متخصص طب فیزیکی و توان‌بخشی بیمارستان‌های دانشگاه علوم پزشکی تبریز در سال 1392 مراجعه نموده بودند برای مطالعه انتخاب و به‌طور تصادفی به دو گروه مداخله و کنترل تقسیم گردیدند. برای تمامی افراد در طول 42 روز مطالعه پروتکل درمانی (20 جلسه فیزیوتراپی و مصرف روزانه 2 عدد استامینوفن 500 میلی‌گرم و یک عدد گلوکز آمین 500 میلی‌گرم) انجام گرفت. گروه مداخله روزانه 3 فنجان چای ریشه باباآدم حدود نیم ساعت بعد از غذا دریافت کردند. به گروه کنترل هم روزانه همین مقدار آب جوشیده مورد استفاده قرار گرفت. نمونه خون افراد در ابتدا و بعد از 6 هفته مداخله جهت اندازه‌گیری شاخص پروفایل لیپیدی خون و نسبت‌های آن‌ها جمع‌آوری گردید. همچنین فشارخون سیستولیک، دیاستولیک اندازه‌گیری و بررسی گردید. در ابتدا و انتهای مطالعه وضعیت آنتروپومتری، سطوح فعالیت بدنی، دریافت مواد غذایی نیز برآورد شد. مقایسه بین دو گروه و داخل هر گروه توسط روش‌های آماری آزمون t مستقل، آزمون من ویتنی، آنالیز کوواریانس، آزمون t زوجی، آزمون ویلکاکسون و آزمون علامت و آزمون کای اسکوئر و مک نمار انجام گرفت. داده‌ها وارد نرم‌افزار SPSS16 گردیده و مورد آنالیز قرار گرفتند.

یافته‌ها: کاهش معنی‌دار در سطح کلسترول تام، LDL-C، نسبت‌های TC/HDL-C و LDL-C/HDL-C، فشارخون سیستولیک، دیاستولیک و میانگین فشارخون سیستولی و دیاستولی و همچنین افزایش معنی‌دار سطح HDL-C در گروه مداخله در مقایسه با گروه شاهد مشاهده گردید (05/0p<). میانگین و انحراف معیار متغیرهای HDL-C، LDL-C، نسبت‌های TC/HDL-C و LDL-C/HDL-C، فشارخون دیاستولیک و میانگین فشارخون سیستولی و دیاستولی در انتهای مطالعه دارای اختلاف معنی‌داری بین دو گروه بود (05/0p<).

نتیجه‌گیری: مطالعه حاضر نشان داد که مصرف چای ریشه گیاه باباآدم با کاهش در فشارخون، مقادیر LDL-C، نسبت‌های TC/HDL-C، LDL-C/HDL-C و افزایش در مقادیر HDL-C می‌تواند در کنترل و بهبود وضعیت پروفایل لیپیدی و فشارخون در بیماران مبتلا به استئوآرتریت زانو مؤثر باشد. بااین‌حال مکانیسم اثرات هیپولیپیدمی و کاهنده فشارخون ریشه گیاه باباآدم هنوز به‌طور کامل روشن نیست و نیاز به مطالعات بیشتری در این زمینه می‌باشد.