مجله علوم پزشکی رازی

  زمینه و هدف : سوء مصرف مواد یکی از مشکلات مهم بهداشت جامعه در تمام جهان است. نوع مواد مصرفی در کشور ما از نظر ترکیبات و نا خالصی ها و شیوع طریقه مصرف نسبت به کشورهای دیگر متفاوت می باشد. این مطالعه جهت تعیین ارتباط مصرف مواد مخدر و محرک در طی بارداری و عوارض سوء پری ناتال در ایران انجام گرفته است.

  روش کار : این مطالعه ب ه صورت کوهورت گذشته‌نگر در طی 6 سال (سالهای 82 الی 87) بر روی کل مادران مبتلا به سوء مصرف مواد (519 نفر) و 519 مورد غیرمبتلا مراجعه کننده به بخش زایمان 4 بیمارستان بزرگ دانشگاهی انجام شده است. کلیه موارد مبتلا به سوء مصرف مواد مخدر و یا محرک اعم از تریاک، هرویین، کریستال، کراک، حشیش و چند دارویی وارد مطالعه و با گروه غیر مبتلا مقایسه شدند.

  یافته‌ها : تحقیق زیر فراوانی 5/0% سوء مصرف مواد در زنان باردار را نشان داد که به ترتیب تریاک (6/62%) شایعترین ماده مصرفی و به دنبال آن کراک(2/20%) بوده است. در همه گروه‌های مبتلا تعداد زایمان های زودرس بالاتر از گروه غیرمبتلا بود که از همه بیشتر در گروه مصرف کننده کراک (8/45%) با خطر نسبی 55/2 بوده است. علائم محرومیت از مواد در 7/38% نوزادان مادران مصرف کننده (کراک 4/40%،‌ مواد مخدر6/38%، کریستال 3/35% و چند دارویی 5/45%) بروز یافته است. وزن نوزادان مادران مصرف کننده کراک، مواد مخدر و مصرف کننده چند دارو به طور معنی‌داری نسبت به گروه غیرمصرف کننده کمتر بود (05/0 P< ). میزان بستری نوزادان زنان مصرف کننده مواد مخدر و محرک در بخش مراقبتهای ویژه نوزادان ( NICU ) به طور معنی داری بیشتر از نوزادان گروه غیرمصرف کننده بود (001/0 P < ). مرگ نوزادی در 1/10% گروه مصرف کننده کراک (48/3= RR ) و در 8/5% گروه مصرف کننده مواد مخدر (79/2= RR ) اتفاق افتاد که با گروه شاهد تفاوت آماری معنی داری داشت (05/0 P< ).

  نتیجه‌گیری : فراوانی انواع مواد مورد سوء استفاده در کشور ما متفاوت از کشورهای دیگر است. به تبع آن فراوانی عوارض متفاوتی هم خواهد داشت. ابتلا به سوء مصرف مواد در طی بارداری خطر بروز زایمان زودرس، وزن کم نوزاد نسبت به سن بارداری، نیاز به بستری دربخش مراقبت های ویژه نوزادان ( = NICU (Neonatal intensive care unit و موارد مرگ نوزادان را افزایش می دهد.