جلد 30، شماره 6 - ( 6-1402 )
جلد 30 شماره 6 صفحات 0-0 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Research code: 1400-1-233-52935
Ethics code: IR.TUMS.NI.REC.1400.015
Clinical trials code: A-10-7192-1rt
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Fahanik babaei J. Investigation of repeated exposure effects to ketamine during preadolescence on neurobehavioral disorder and oxidative stress outcomes in adult male and female wistar rats. RJMS 2023; 30 (6)
URL: http://rjms.iums.ac.ir/article-1-7856-fa.html
URL: http://rjms.iums.ac.ir/article-1-7856-fa.html
فحانیک بابائی جواد، جلال کمالی صحرا، سادات لاجوردی نگین، رجبی مجید، پسته ای سید خلیل. بررسی اثرات مواجهه مکرر با کتامین در دوران پیش از نوجوانی بر اختلال عصبی رفتاری و پیامدهای استرس اکسیداتیو در موشهای صحرایی نر و ماده بالغ نژاد ویستار. مجله علوم پزشکی رازی. 1402; 30 (6)
، khalilpesteh@yahoo.com
چکیده: (225 مشاهده)
چکیده:
مقدمه: بیهوشی های مکرر در کودکان و نوجوانان در برخی از مداخلات درمانی مانند انجام لیزر پوست ، انجام رادیوتراپی و یا سوختگی های شدید ضرورت پیدا می کند با این حال استفاده از داروهای بیهوشی در کودکان ثابت شده که دارای اثرات جانبی متعددی در سیستم عصبی کودکان در حین مرحله کلیدی تکامل مغز می باشد. علیرغم مطالعات متعدد در مورد اثرات جانبی استفاده از داروهای بیهوشی مانند کتامین، اطلاعات کمی در مورد اثرات کتامین به صورت مکرر در دوران پیش از نوجوانی و تداوم این اثرات در دوران بزرگسالی وجود دارد، بنابراین، در این مطالعه، با بررسی تغییرات رفتاری و همچنین تغییرات بیوشیمیایی حیوانات بالغ، به ارزیابی اثرات طولانی مدت کتامین تجویز شده در دوران پیش نوجوانی پرداخته ایم.
روش کار: 32 موش صحرایی نر و ماده از 4 مادر متفاوت با سن 25 روز به طور تصادفی در چهار به ترتیب گروه کنترل نر، گروه کنترل ماده ، گروه حیوانات نر دریافت کننده کتامین (ترزیق درون صفاقی با دوز 20میلی‌گرم/کیلوگرم/روزانه طی14 روز) و گروه حیوانات ماده دریافت کننده کتامین (ترزیق درون صفاقی با دوز 20میلی‌گرم/کیلوگرم/روزانه طی14 روز) تقسیم شدند. حیوانات به مدت 30-35 روز پس از آخرین تزریق تحت مراقبت قرار گرفتند و سپس موشها با جنسیت نر با محدوده وزنی 250-220 گرم و جنسیت ماده با محدوده وزنی 230-200 گرم (5/2 تا 3 ماهه) برای انجام آزمایشهای رفتاری و بیوشیمیایی، آماده شدند. عملکردهای شناختی و رفتاری حیوانات تمام گروه ها با استفاده از تست‌های ماز آبی موریس و تست زمینه باز مورد ارزیابی قرار گرفتند. پس از انجام آزمون های رفتاری حیوانات قربانی شده و مغز آنها استخراج گردید و پس از هموژنیزه کردن مغز و اندازه گیری مقدار پروتئین هر نمونه از هر حیوان، با استفاده از کیت اندازه گیری مقدار گلوتاتیون و میزان فعالیت آنزیم سوپر اکسید دیسموتاز به عنوان فاکتورهای استرس اکسیداتیو مورد سنجش قرار گرفتند.
یافته‌ها: نتایج ما اختلاف قابل مشاهده ای را در میزان افزایش وزن بین گروه های کنترل و دریافت کننده کتامین از روز صفر تا روز 15 بعد از اولین تزریق نشان داد به طوری که در موشهای نر در روز های 10 تا 15 و در موشهای ماده در روزهای 5 تا 15 اختلاف معنی داری در مقایسه با گروه کنترل نر و ماده وجود داشت. نتایج آزمونهای رفتاری ما نشان داد که تفاوت معنی‌داری در اختلال حافظه فضایی و میزان اضطراب در حیوانات گروه کنترل در مقایسه با دریافت کننده کتامین وجود دارد به طوری که مدت زمان رسیدن به سکوی پنهان در فاز به خاطر آوری در حیوانات نر و ماده دریافت کننده کتامین در مقایسه با حیوانات گروه کنترل تفاوت معنی داری داشت. همچنین نتایج آزمون زمینه باز نشان داد که استفاده مکرر از کتامین در حیوانات ماده می تواند موجب افزایش معنی دار مسافت طی شده در مقایسه با گروه کنترل شود ولی این افزایش مسافت در مقایسه حیوانات نر از لحاظ آماری معنی دار نبود. نتایج ما همچنین نشان داد که استفاده مکرر از کتامین در دوران پیش نوجوانی می تواند باعث افزایش اضطراب در دوران بزرگسالی گردد، به طوری در موشهای نر و ماده گروه کتامین تعداد دفعات ایستادن حیوانات بر روی پای عقبی در دستگاه آزمون زمینه باز به طور معنی داری افزایش یافته بود. نتایج این مطالعه در مورد فاکتورهای استرس اکسیداتیو نشان داد که تفاوت معنی‌داری در فعالیت آنزیم سوپراکسید دیسموتاز بین گروه‌های کنترل نر و ماده در مقایسه با گروه های دریافت کننده کتامین نر و ماده وجود دارد، با این حال در مطالعه حاضر در میزان گلوتاتیون تفاوت معنی‌داری مشاهده نشد.
بحث: کتامین به عنوان یک داروی بیهوشی با عوارض جانبی که معمولا داروهای بیهوشی دارند، می تواند به عنوان یک عامل محافظ عصبی در بیماری افسردگی مورد استفاده قرار گیرد. با این حال در تحقیق حاضر ما اثرات جانبی بلند مدت کتامین را از جنبه استفاده آن در بیهوشی عمومی در کودکان و نوجوانان مورد ارزیابی قرار داده ایم. نتایج این مطالعه نشان داد که تجویز کتامین به صورت مکرر به موش های صحرایی پیش از نوجوانی، می تواند با تغییرات رفتاری و استرس اکسیداتیو همراه باشد و این تغییرات رفتاری و عصبی-شیمیایی ممکن است در فرد بالغی که کتامین را به عنوان داروی بیهوشی در بازه زمانی رشد کودک یا نوجوان مصرف نموده، نمایان گردد. نتایج این پژوهش می تواند به منظور کاهش اثرات جانبی و دراز مدت داروهای بیهوشی در افرادی با سنین پایین، اطلاعات موثری را در اختیار پزشکان قرار داده و دیدگاه جدیدی را برای درک مکانیسم مواجهه مکرر با کتامین و اثرات سمی ناشی از آن ارائه نماید.
مقدمه: بیهوشی های مکرر در کودکان و نوجوانان در برخی از مداخلات درمانی مانند انجام لیزر پوست ، انجام رادیوتراپی و یا سوختگی های شدید ضرورت پیدا می کند با این حال استفاده از داروهای بیهوشی در کودکان ثابت شده که دارای اثرات جانبی متعددی در سیستم عصبی کودکان در حین مرحله کلیدی تکامل مغز می باشد. علیرغم مطالعات متعدد در مورد اثرات جانبی استفاده از داروهای بیهوشی مانند کتامین، اطلاعات کمی در مورد اثرات کتامین به صورت مکرر در دوران پیش از نوجوانی و تداوم این اثرات در دوران بزرگسالی وجود دارد، بنابراین، در این مطالعه، با بررسی تغییرات رفتاری و همچنین تغییرات بیوشیمیایی حیوانات بالغ، به ارزیابی اثرات طولانی مدت کتامین تجویز شده در دوران پیش نوجوانی پرداخته ایم.
روش کار: 32 موش صحرایی نر و ماده از 4 مادر متفاوت با سن 25 روز به طور تصادفی در چهار به ترتیب گروه کنترل نر، گروه کنترل ماده ، گروه حیوانات نر دریافت کننده کتامین (ترزیق درون صفاقی با دوز 20میلی‌گرم/کیلوگرم/روزانه طی14 روز) و گروه حیوانات ماده دریافت کننده کتامین (ترزیق درون صفاقی با دوز 20میلی‌گرم/کیلوگرم/روزانه طی14 روز) تقسیم شدند. حیوانات به مدت 30-35 روز پس از آخرین تزریق تحت مراقبت قرار گرفتند و سپس موشها با جنسیت نر با محدوده وزنی 250-220 گرم و جنسیت ماده با محدوده وزنی 230-200 گرم (5/2 تا 3 ماهه) برای انجام آزمایشهای رفتاری و بیوشیمیایی، آماده شدند. عملکردهای شناختی و رفتاری حیوانات تمام گروه ها با استفاده از تست‌های ماز آبی موریس و تست زمینه باز مورد ارزیابی قرار گرفتند. پس از انجام آزمون های رفتاری حیوانات قربانی شده و مغز آنها استخراج گردید و پس از هموژنیزه کردن مغز و اندازه گیری مقدار پروتئین هر نمونه از هر حیوان، با استفاده از کیت اندازه گیری مقدار گلوتاتیون و میزان فعالیت آنزیم سوپر اکسید دیسموتاز به عنوان فاکتورهای استرس اکسیداتیو مورد سنجش قرار گرفتند.
یافته‌ها: نتایج ما اختلاف قابل مشاهده ای را در میزان افزایش وزن بین گروه های کنترل و دریافت کننده کتامین از روز صفر تا روز 15 بعد از اولین تزریق نشان داد به طوری که در موشهای نر در روز های 10 تا 15 و در موشهای ماده در روزهای 5 تا 15 اختلاف معنی داری در مقایسه با گروه کنترل نر و ماده وجود داشت. نتایج آزمونهای رفتاری ما نشان داد که تفاوت معنی‌داری در اختلال حافظه فضایی و میزان اضطراب در حیوانات گروه کنترل در مقایسه با دریافت کننده کتامین وجود دارد به طوری که مدت زمان رسیدن به سکوی پنهان در فاز به خاطر آوری در حیوانات نر و ماده دریافت کننده کتامین در مقایسه با حیوانات گروه کنترل تفاوت معنی داری داشت. همچنین نتایج آزمون زمینه باز نشان داد که استفاده مکرر از کتامین در حیوانات ماده می تواند موجب افزایش معنی دار مسافت طی شده در مقایسه با گروه کنترل شود ولی این افزایش مسافت در مقایسه حیوانات نر از لحاظ آماری معنی دار نبود. نتایج ما همچنین نشان داد که استفاده مکرر از کتامین در دوران پیش نوجوانی می تواند باعث افزایش اضطراب در دوران بزرگسالی گردد، به طوری در موشهای نر و ماده گروه کتامین تعداد دفعات ایستادن حیوانات بر روی پای عقبی در دستگاه آزمون زمینه باز به طور معنی داری افزایش یافته بود. نتایج این مطالعه در مورد فاکتورهای استرس اکسیداتیو نشان داد که تفاوت معنی‌داری در فعالیت آنزیم سوپراکسید دیسموتاز بین گروه‌های کنترل نر و ماده در مقایسه با گروه های دریافت کننده کتامین نر و ماده وجود دارد، با این حال در مطالعه حاضر در میزان گلوتاتیون تفاوت معنی‌داری مشاهده نشد.
بحث: کتامین به عنوان یک داروی بیهوشی با عوارض جانبی که معمولا داروهای بیهوشی دارند، می تواند به عنوان یک عامل محافظ عصبی در بیماری افسردگی مورد استفاده قرار گیرد. با این حال در تحقیق حاضر ما اثرات جانبی بلند مدت کتامین را از جنبه استفاده آن در بیهوشی عمومی در کودکان و نوجوانان مورد ارزیابی قرار داده ایم. نتایج این مطالعه نشان داد که تجویز کتامین به صورت مکرر به موش های صحرایی پیش از نوجوانی، می تواند با تغییرات رفتاری و استرس اکسیداتیو همراه باشد و این تغییرات رفتاری و عصبی-شیمیایی ممکن است در فرد بالغی که کتامین را به عنوان داروی بیهوشی در بازه زمانی رشد کودک یا نوجوان مصرف نموده، نمایان گردد. نتایج این پژوهش می تواند به منظور کاهش اثرات جانبی و دراز مدت داروهای بیهوشی در افرادی با سنین پایین، اطلاعات موثری را در اختیار پزشکان قرار داده و دیدگاه جدیدی را برای درک مکانیسم مواجهه مکرر با کتامین و اثرات سمی ناشی از آن ارائه نماید.
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
