Razi Journal of Medical Sciences
مجله علوم پزشکی رازی
RJMS
Medical Sciences
http://rjms.iums.ac.ir
39
journal39
2228-7043
2228-7051
en
jalali
1383
6
1
gregorian
2004
9
1
11
41
online
1
fulltext
fa
بررسی تأثیر برنامه خود مراقبتی بر کیفیت زندگی بیماران مبتلا به سیروز کبدی که به مرکز هپاتیت تهران در سال 1381 مراجعه کرده بودند
Assessment of the Effect of Self Care Program on Quality of Life in Patients with Cirrhosis referred to Tehran Hepatitis Center in 2003
آموزش پرستاری
Educational Nursing
پژوهشي
Research
سیروز کبدی به علت شیوع بالا و ایجاد عوارض ناتوان کننده و گاهی مرگبار، از مشکلات اساسی سیستم بهداشتی درمانی کشور ما محسوب میشود. مطالعات نشان میدهند که بیماری مزمن کبدی صرف نظر از نوع بیماری(سیروز، هپاتیت B، هپاتیت C و …)، به طور کلی کیفیت زندگی را کاهش میدهد و این اثر در بین انواع بیماری تفاوت بارزی ندارد. در این رابطه اگر بتوان با اجرای برنامه خود مراقبتی که براساس نیازهای آموزشی بیماران در محدودههای مختلف کیفیت زندگی طراحی شده باشد استقلال بیمار را حفظ کرد، احساس خوب بودن(رفاه) بیمار افزایش یافته و کیفیت زندگی فرد بهبود مییابد. این مطالعه جهت بررسی تأثیر برنامه خود مراقبتی بر کیفیت زندگی بیماران سیروتیک صورت گرفته است. در این پژوهش تعداد 44 نفر از بیماران سیروتیک(21 نفر گروه آزمون، 23 نفر گروه شاهد) به روش نمونهگیری در دسترس(غیراحتمالی) و با توجه به مشخصات نمونه(سن 65-20 و…) مورد بررسی قرار گرفتند. ابزار گردآوری دادهها شامل پرسشنامه حاوی اطلاعات دموگرافیک بیمار و همراهان، پرسشنامه کیفیت زندگی ویژه بیماران کبدی(CLDQ=Chronic liver disease questionaire)، چک لیست بررسی نیازهای آموزشی بیماران و چک لیستهای خود گزارشدهی بوده است. برای گروه آزمون و همراهان، برنامه خود مراقبتی به صورت 4 جلسه 45 دقیقهای اجرا شد و بیماران به مدت 3 ماه هر 15 روز 1 بار از طریق مشاوره تلفنی پژوهشگر با تکتک بیماران و در انتهای هر ماه نیز با مراجعه بیماران به مرکز و دریافت چک لیستهای جدید و تحویل چک لیستهای ماه قبل پیگیری شدند. کیفیت زندگی بیماران سیروتیک در 2 مرحله قبل و 3 ماه بعد از اجرای برنامه خود مراقبتی توسط پرسشنامه CLDQ سنجیده شد و در پایان میزان کیفیت زندگی در 2 گروه مقایسه گردید. تجزیه و تحلیل آماری با استفاده از نرمافزار SPSS صورت گرفت. آزمون آماری کای ـ دو و تی ـ تست با 05/0P> نشان داد که هر دو گروه شاهد و آزمون از نظر عوامل موثر بر کیفیت زندگی مانند سن و جنس و … یکسان هستند. آزمون آماری ویلکاکسون نشان داد که میانگین امتیاز کلی کیفیت زندگی در گروه آزمون قبل و بعد از اجرای برنامه مورد نظر اختلاف معنیدرای دارد و نسبت به قبل بهبود یافته است(001/0=P). براساس همین آزمون میانگین امتیاز کلی کیفیت زندگی در گروه شاهد نیز قبل و بعد از مداخله، اختلاف معنی داری داشت و نسبت به قبل کاهش یافته بود(001/0=P). امتیاز کلی کیفیت زندگی قبل از اجرای برنامه خود مراقبتی و پس از آن در 2 گروه با استفاده از آزمون من ویتنی سنجیده شد. قبل از مداخله امتیاز کلی کیفیت زندگی در 2 گروه اختلاف معنیداری نداشت(75/0=P) اما پس از اجرای برنامه خود مراقبتی بین 2 گروه اختلاف معنیداری مشاهده گردید(001/0=P). با توجه به نتایج به دست آمده، فرضیه پژوهش تحت عنوان“کیفیت زندگی بیماران مبتلا به سیروزی که برنامه خود مراقبتی را به کار میبرند نسبت به گروه شاهد بهبود مییابد” تأیید گردید. <br>
Liver cirrhosis is one of the most essential problems of health care system in our country, because of its high prevalence and its disabling or deathly complications. According to literatures, chronic liver disease substantially reduces HROL which does not differ markedly by the type of the disease. In this regard, designing a self care program according to client’s needs in different aspects of quality of life, can maintain their independence, promote their sense of well-being and improve their quality of life. Using non-probability sampeling(convenience), a number of 44 patients(21 experimental & 23 control) concerning their charactristics(20-65 old, etc) were studied. Patients and their fellows’ demographic questionnaire, chronic liver disease questionnaire(CLDQ), educational needs checklist and self-reported checklist were the data collecting tools. For experimental group and their fellows, a self care program was performed in 4 sessions with 45 minutes. The quality of life in both groups was assessed by CLDQ questionnaire before performance of the self care program and three months after the self care program. The quality of life in both groups was compared and then data were analyzed using SPSS software. Chi-squared test and t-test revealed that the experimental and control group were the same concerning the effective factors on the quality of life, such as age, sex, etc(P>0.05). Mann-whitney test showed that the quality of life total score before intervention did not show a significant difference between the two groups(P=0.75). While after intervention the same test indicated a significant difference between the two groups(P=0.001). Wilcoxon test revealed that the quality of life total score before and after self care program in the experimental group had a significant difference(P=0.001), and the same test showed a significant difference in the control group too (has a decrease)(P=0.001). Consequently, the hypothesis of this study “the quality of life in patients with cirrhosis increases after the performance of self care program compared to the control group” was confirmed.
،: 1 – سیروز کبدی ،2 – کیفیت زندگی ،3 – خودمراقبتی ،4 – مرکز هپاتیت تهران
Key Words: 1) Liver Cirrhosis 2) Quality of Life 3) Self Care
411
420
http://rjms.iums.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-1-52&slc_lang=fa&sid=1
M
Zandi
میترا
زندی
3900319475328460015189
3900319475328460015189
No
S.M
Alavian
سیدموید
علویان
3900319475328460015190
3900319475328460015190
Yes
R
Memarian
ربابه
معماریان
3900319475328460015191
3900319475328460015191
No
A
Kazem Nejad
انوشیروان
کاظمنژاد
3900319475328460015192
3900319475328460015192
No