زمینه و هدف:  درد پس از عمل جراحی، یکی از مشکلات شایع بخش‌های جراحی به خصوص در اعمال جراحی ارتوپدی به شمار می‌رود. روش بی‌دردی تحت کنترل بیمار توسط روش‌های مختلفی همچون داخل وریدی، رژیونال از طریق بلوک عصب محیطی، یا اپیدورال صورت می‌گیرد. در این مطالعه سعی شده است اثربخشی دو نوع پمپ بی‌دردی  PCA (Patient Controlled Analgesia ) به دو روش وریدی Patient Controlled Intravenous Analgesia)  PCIA) با استفاده از مورفین  و روش رژیونال Patient Controlled Regional Analgesia)  PCRA) از طریق کاتتر عصب فمورال با داروی بوپیواکائین، در اعمال جراحی ترمیمی زانو ACL (Anterior Cruciate Ligamentum) مقایسه گردد.

روش کار: مطالعه حاضر به صورت یک کارآزمایی بالینی تصادفی شده طراحی و اجرا شد.�70 بیمار کاندیدای عمل جراحی ترمیمی زانو پس از انتخاب به طور تصادفی در دو گروه پمپ بی‌دردی وریدی (PCIA) و پمپ بی‌دردی رژیونال (PCRA)‌ قرار گرفتند. در گروه وریدی، مورفین با دوز 2/0 % و در گروه رژیونال پس از انجام بلوک عصب فمورال در ریکاوری و گذاشتن کاتتر، پمپ بی‌دردی رژیونال حاوی بوپیواکائین 1/0%  بود. شدت درد پس از عمل جراحی بر اساس معیار نمره بندی 10 نمره‌ای VAS (Visual Analog Scale-VAS) در ساعت‌های اول، هشتم، شانزدهم، بیست و چهارم، سی و دوم و چهلم پس از عمل (هر هشت ساعت) سنجش و ثبت می‌گردید. به منظور آنالیز نتایج از آزمون‌های کای دو، t-test و آنالیز واریانس استفاده شد. داده‌های به دست آمده با استفاده از نرم‌افزار آماری SPSS V.13 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.

یافته‌ها: اطلاعات دموگرافیک در هر دو گروه یکسان بود. هر چند نمره درد در تمام زمان‌ها در هر دو گروه کمتر از 3 بود، ولی نمره درد در ساعت اول در گروه پمپ رژیونال کمتر از گروه پمپ وریدی بود. در مقابل، در سایر زمان‌های پیگیری (8، 16، 24، 32 و 40 ساعت پس از عمل جراحی)  شدت درد در گروه پمپ وریدی به لحاظ آماری کمتر از بیماران گروه پمپ رژیونال بود. عارضه خاصی در دو گروه مشاهده نشد.