مجله علوم پزشکی رازی

زمینه و هدف: سل یکی از قدیمی‌ترین بیماری‌های شناخته شده در انسان است. با توجه به شیوع بالای آن در ایران، استفاده از روش تشخیصی که سرعتی بیش از کشت و دارای حساسیت و ویژگی بیش از اسمیر و در حد کشت داشته باشد ( PCR)، می‌تواند موجب تشخیص سریع و صحیح بیماری و درمان آن‌ها شده و بدین ترتیب کنترل بیماری در جامعه شود. لذا، تصمیم گرفته شد تا در این مطالعه به بررسی PCR در تشخیص سل در مایع شستشوی برونش ها Bronchoalveolar Lavage-BAL)) و مقایسه آن با اسمیر پراخته شود.

روش کار: بیماران مراجعه کننده به بیمارستان حضرت رسول اکرم (ص) در طی دو سال 1389 و 1390 که با تشخیص احتمالی سل تحت برونکوسکوپی قرار گرفتند، وارد مطالعه شدند. نمونه شستشوی برونش آن‌ها جهت اسمیر، کشت و PCR جهت تشخیص سل استفاده شد. اطلاعات بر اساس میانگین و انحراف معیار ارائه شد و pvalue  کمتر از  05/0 با ارزش در نظر گرفته شد.

یافته ها: مجموعاً 47 بیمار با تشخیص احتمالی سل ریوی تحت برونکوسکوپی قرار گرفتند که کشت شستشوی برونش در 6 نفر ( 12.8%) آن‌ها مثبت بود. در 5 نفر ( 10.6%) اسمیر مثبت و در 3 نفر (6.4%) PCR مثبت دیده شد. بر اساس این نتایج اسمیر مثبت دارای حساسیت 83% و ویژگی 100% بوده و ارزش اخباری مثبت 100% و منفی 98% داشت. حال آنکه PCR مثبت دارای حساسیت 50% و ویژگی 100% بوده و ارزش اخباری مثبت 100% و منفی 93% داشت.

نتیجه گیری: اگرچه PCR روش سریع و جدیدی برای تشخیص سل محسوب می‌شود ولی استفاده از روش قدیمی‌تر اسمیر کم هزینه‌تر و ساده‌تر بوده و امکان انجام آن در همه نقاط ایران مقدور است و کماکان راه مناسب‌تری برای تشخیص سل است.